Jak uniknąć przegrzania w salach lekcyjnych

Naukowcy od kilkudziesięciu lat badają optymalny zakres temperatury związany z lepszymi wynikami uczenia się. Odkryli, że wraz ze wzrostem temperatury i wilgotności uczniowie zgłaszają większy dyskomfort, a ich wydajność pogarsza się wraz ze spadkiem koncentracji uwagi.

Wysoka temperatura w sali lekcyjnej jest również związana z częstszym występowaniem bólów głowy oraz podrażnień oczu, uszu, nosa i gardła, a wysoki poziom wilgotności może powodować powstawanie pleśni, o której wiadomo, że wywołuje lub zaostrza szereg problemów zdrowotnych, takich jak astma.

We wszystkich krajach europejskich obowiązują zasady dotyczące minimalnej temperatury w salach lekcyjnych, określone w obowiązujących przepisach prawa krajowego lub normach. Te minimalne wymagania różnią się w zależności od kraju i pory roku, ale wahają się od 17°C do 20°C. Mniej krajów europejskich ma normy dotyczące maksymalnej temperatury w salach lekcyjnych, ale te, w których obowiązują, wahają się od 22°C do 29°C.

W modernizowanych starszych szkołach, a także w nowo wybudowanych placówkach zapewnienie dobrych warunków termicznych to kluczowa kwestia, którą można osiągnąć dzięki uwzględnieniu energooszczędnych technologii, takich jak naturalna wentylacja, osłony przeciwsłoneczne i inteligentne projektowanie budynków.

Wentylacja

Naturalne chłodzenie wentylacyjne w ciągu dnia można łatwo uzyskać, otwierając okna i świetliki. Jednak niewiele szkół korzysta z wentylacji nocą. Zgodnie z tą metodą wykorzystuje się chłodne nocne powietrze do obniżenia temperatury masy akumulującej ciepło budynku (ścian, podłóg, mebli itp.), dzięki czemu następnego dnia potrzeba mniej energii na chłodzenie w budynku.

Niechęć do chłodzenia budynków w nocy prawdopodobnie wynika z problemów związanych z bezpieczeństwem i możliwością wystąpienia niekorzystnych warunków pogodowych, gdy nie ma nikogo, kto mógłby zamknąć okna i świetliki. Jednym z rozwiązań jest montaż okien i świetlików, które można częściowo otwierać, aby umożliwić wlot chłodnego powietrza, jednocześnie zapobiegając przedostawaniu się intruzów lub deszczu.

Inne rozwiązania

W krajach, w których w miesiącach letnich temperatura regularnie osiąga 30°C lub więcej, naturalne chłodzenie wentylacyjne może nie wystarczyć do utrzymania temperatury w sali lekcyjnej na komfortowym poziomie.

W takich przypadkach wskazane są dodatkowe urządzenia chłodzące, takie jak wentylatory sufitowe i klimatyzatory.

Jednak badania w terenie pokazują, że osoby w budynkach z naturalną wentylacją akceptują wyższe temperatury (de Dear i Brager, 1998)¹. Dzieje się tak, ponieważ organizm dostosowuje się do otoczenia, a zjawisko to określane jest mianem adaptacyjnego komfortu cieplnego. Aby skutecznie działało, ważne jest, aby ludzie mogli ubierać się zgodnie z preferencjami i otwierać okna. W ten sposób można osiągnąć komfort cieplny bez klimatyzacji w jeszcze cieplejszych klimatach, wykorzystując jedynie naturalną wentylację, osłony słoneczne i inteligentne zaprojektowanie budynków.

Niezależnie od tego, w jaki sposób zostanie osiągnięty, komfort termiczny w salach lekcyjnych ma zasadnicze znaczenie dla dobrego samopoczucia dzieci, a ostatecznie dla ich pomyślnych wyników w nauce. Podobnie jak owsianka w klasycznej bajce dla dzieci o Złotowłosej i trzech niedźwiadkach, temperatura nie może być ani za wysoka, ani za niska, lecz w sam raz.

Źródła

1. de Dear and Brager (1998). Developing an Adaptive Model of Thermal Comfort and Preference. ASHRAE Transactions